Γνωρίζοντας τους Dani, τους άγριους της κοιλάδας Baliem στην Δυτική Παπούα

Είναι Αύγουστος του 2012 και το μικρό αεροπλάνο προσγειώνεται στο υποτυπώδες αεροδρόμιο της Wamena, στην κοιλάδα Baliem. Επιτέλους φτάσαμε στην γη των Παπούα, την γη των αγρίων.

Πρώτη εικόνα που αντικρίσαμε, μια «υπαίθρια» αίθουσα αναμονής και λιγοστοί άνθρωποι έξω από αυτή. Και η έκπληξη μεγάλη, σε πρώτο πλάνο ένας γυμνός άγριος Ντάνι, με μόνη ενδυμασία το koteka, την θήκη πέους, να κρύβει-προφυλάσσει το επίμαχο σημείο του. Αυτούς ήρθαμε να γνωρίσουμε, δεν περιμέναμε να τους βρούμε και στο αεροδρόμιο, αλλά στα χωριά τους, βαθιά στην κοιλάδα !!

Παρά το γεγονός ότι οι Dani ανακαλύφθηκαν αρκετά αργά - το 1938-, είναι η πλέον γνωστή φυλή στη Γουινέα και ο κύριος λόγος είναι το ότι είναι σχετικά εύκολο να φτάσει κανείς στην κοιλάδα Baliem όπου ζουν, μία από τις πιο εύφορες περιοχές της Παπούα. Η Wamena είναι η "πρωτεύουσα" της κοιλάδας, και το σημείο εκκίνησης για όλες τις αποστολές. Μην φανταστείτε πόλη, ένα μικρό χωριό με ένα σχετικά καλό ξενοδοχείο!

Οι Dani είναι από τους πλέον αυθεντικούς "αγρίους" αφού διατηρούν σχετικά ανέγγιχτο τον τρόπο ζωής τους, τις παραδόσεις τους, τα ήθη και έθιμά τους Είναι μια από τις «πιο διακοσμητικές» φυλές στη δυτική Παπούα και πραγματικά με εντυπωσίασαν. Ο άνδρες φορούν μόνο το μακρύ και λεπτό koteka, μια θήκη πέους από κολοκύθα που στερεώνεται με κορδέλα ή σκοινί στην μέση τους και επίσης ….. όπως φαίνεται στην κοντινή λήψη!! Πολλές φορές οι koteka έχουν περίεργα σχήματα-υπερπαραγωγή!

Koteka φορούν οι περισσότερες φυλές Παπούα και το σχήμα και μέγεθός της είναι και ένα από τα χαρακτηριστικά της κάθε φυλής. Στην Wamena συνάντησα και ένα μέλος της φυλής Lani των οποίων το koteka είναι κοντό και χονδρό.

Η αγάπη τους για την διακόσμηση του σώματός τους είναι περισσότερο εμφανής κατά τη διάρκεια του πολέμου. Πιθανόν έχετε δει τις διάσημες φωτογραφίες μελών της φυλής με χαυλιόδοντες κάπρου στην μύτη τους και τα κεφάλια τους διακοσμημένα με φτερά πουλιών του Παραδείσου!! Μαύρο και άσπρο και ενίοτε πινελιές κόκκινο, είναι τα χρώματα βαφής του προσώπου τους!

Οι Dani ήταν μια από τις πιο επίφοβες φυλές κυνηγών κεφαλών στο νησί, ακολουθώντας την πλειοψηφία των άλλων φυλών Παπούα. Στο παρελθόν πολύ συχνά ήταν σε πόλεμο με τις άλλες φυλές για την επικράτειά τους, η δε μικρής κλίμακας εχθροπραξίες μεταξύ των αντιπάλων χωριών, είναι αναπόσπαστο μέρος της παραδοσιακής κουλτούρας τους, και εξακολουθεί να συμβαίνει και σήμερα! Στα χωριά τους μας υποδέχθηκαν με τελετουργία πολέμου!

Οι γυναίκες είναι γυμνόστηθες και ενίοτε διακοσμούν το σώμα και το πρόσωπο τους με λευκές βούλες και γραμμές. Φορούν κοντές φούστες από άχυρο και ίνες ορχιδέας, η μορφή και το μήκος των οποίων εξαρτάται από την οικογενειακή τους κατάσταση. Το κεφάλι το διακοσμούν με στεφάνια από φτερά και λουλούδια που ορισμένες φορές καταλήγουν σε περίτεχνο στέμμα.

Πάντα όμως την ενδυμασία τους συμπληρώνει η noken, η τεράστια πλεκτή σακούλα-τσάντα που στερεώνεται στο κεφάλι τους, κρέμεται στην πλάτη τους, και εκτός του διακοσμητικού της ρόλου, χρησιμεύει για να μεταφέρουν τα ψώνια τους, την πραμάτεια τους και ότι άλλο μπορείς να φανταστείς!

Στην Wamena οι γυναίκες και οι άνδρες κυκλοφορούν ντυμένοι κανονικά, εκτός ελαχίστων περιπτώσεων, όπως ο Dani που μας «υποδέχθηκε» στο αεροδρόμιο και ο Lani στην Rasar Nayak Market!

Σοκαρίστηκα με το βάρβαρο έθιμο του ακρωτηριασμού των δακτύλων των γυναικών που ξεκινά με την χηρεία τους και συνεχίζει για κάθε άνδρα συγγενή που πεθαίνει, ως ένδειξη σεβασμού και θλίψης. Στα χωριά κοντά στην Wamena τείνει να εκλείψει, αφού έχει απαγορευτεί κι από την κυβέρνηση, συνάντησα όμως αρκετές ηλικιωμένες με ακρωτηριασμένα τα δάχτυλα τους.

Στην Wamena οι αγορές Rasar Nayak και Sinakma είναι ένα μωσαϊκό εικόνων που προκαλούν πολιτισμικό σοκ. Εδώ οι γλυκοπατάτες έχουν την τιμητική τους, ενώ τα αγαπημένα τους γουρούνια είναι πανταχού παρόντα. Είναι το αγαπημένο τους φαγητό, τα μαγειρεύουν με λαχανικά, ενώ η σφαγή τους πραγματοποιείται μόνο με μαχαίρια από μπαμπού.

Οι Dani είναι γνωστοί για τις «καπνισμένες» μούμιες και στο χωριό Jiwika είδαμε την 250 ετών περίφημη μούμια του οπλαρχηγού Wimontok Mabel, το μαυρισμένο πτώμα του οποίου είναι το καλύτερο διατηρημένο και πιο προσβάσιμο του είδους του κοντά στην Wamena.

Εκτός από το χωριό Jiwika επισκεφτήκαμε τα χωριά τους Opigia και Anomoge, όπου εντυπωσιάσθηκα από την περιβαλλοντική προσαρμογή της κατασκευής της κάθε καλύβας με την αχυρένια σκεπή , την απαραίτητη σύνθετη περίφραξη αλλά κυρίως την ζεστή υποδοχή των ‘αγρίων’ παρά το τελετουργικό πολεμικής υποδοχής!

Παρόλο που οι Dani έχουν την πιο φοβερή φήμη ανάμεσα στους άλλους ‘αγρίους’ της περιοχής, αφού ήταν από τους πλέον τρομακτικούς κυνηγούς κεφαλών, ήταν φιλικοί, ευγενικοί και ζεστοί μαζί μας. Με την γλώσσα του σώματος μπορέσαμε να επικοινωνήσουμε μαζί τους και να προσεγγίσουμε τον απλό, παραδοσιακό τρόπο ζωής τους.

Κι εγώ βέβαια λάτρεψα τα μικρούλικα μέλη της φυλής!

Είθε να μην χάσουν την ισχυρή αίσθηση της ταυτότητας τους και την προσκόλληση στις παραδόσεις τους από τις αλλαγές που επιφέρει ο τουρισμός, και να παραμείνουν οι ’άνθρωποι της λίθινης εποχής, οι άγριοι της κοιλάδας Baliem’’.

TOP