Ψάχνοντας την Ακαθάριστη Εθνική Ευτυχία στην Φωλιά της Τίγρης

Εκεί ψηλά στην νοτιοανατολική πλευρά των Ιμαλάιων υπάρχει ένα μικρό, βουδιστικό βασίλειο, το Μπουτάν, που το 1972 ο βασιλιάς Jigme Singye Wangchuck εισήγαγε – και θέσπισε από το 2008 - τον δείκτη “Ακαθάριστη Εθνική Ευτυχία”. Η “Ακαθάριστη Εθνική Ευτυχία” μετρά την επιτυχία της χώρας όχι στον πλούτο ή στο ΑΕΠ, αλλά στη χρηστή διακυβέρνηση, στη βιώσιμη και δίκαιη κοινωνικοοικονομική ανάπτυξη, στη διατήρηση και προώθηση του πολιτισμού και στη προστασία του περιβάλλοντος. Στα χρόνια που πέρασαν, το Μπουτάν, από απόμακρη, απομονωμένη, σχεδόν “μυθική” χώρα, έγινε συνώνυμο της ευτυχίας των πολιτών, που μαζί με πολλές ακόμη ιδιαιτερότητες το έχουν καταστήσει έναν από τους συναρπαστικότερους ταξιδιωτικούς προορισμούς παγκοσμίως.

Κι εγώ ένα βροχερό πρωινό του Αυγούστου προσγειώθηκα, ερχόμενη από την Καλκούτα, στο διεθνές αεροδρόμιο της Πάρο, σε υψόμετρο 2.200 μέτρα, ένα από τα δυσκολότερα παγκοσμίως, κρυμμένο σε βουνά των 5.500 μέτρων.

Ήρθα να ανακαλύψω την “Ακαθάριστη Εθνική Ευτυχία” με πρώτο σημείο αναφοράς το Μοναστήρι Taktsang Palphug ή όπως είναι ευρέως γνωστό την “ Φωλιά της Τίγρης”, τον πιο εμβληματικό και θρησκευτικό χώρο στο Bhutan που βρίσκεται σε μια απότομη πλαγιά, πάνω από την κοιλάδα της Πάρο.

Σύμφωνα με το θρύλο ο Guru Rinpoche (Padmasambahva) πέταξε από το Θιβέτ σε αυτό το απροσπέλαστο βουνό, πάνω στην πλάτη μιας τίγρης το 747 π.χ. Σε μια σπηλιά διαλογιζόταν για 3 χρόνια, 3 μήνες, 3 ημέρες και 3 ώρες, προκειμένου να υπερνικήσει και να δαμάσει τον δαίμονα της Τίγρης.

Ένας άλλος μύθος υποστηρίζει ότι, η πρώην σύζυγος ενός αυτοκράτορα, η φιλόσοφος Yeshe Tsogyal, που γεννήθηκε το 777 στο Θιβέτ, έγινε μαθήτρια του Guru Rinpoche.. Μεταμορφώθηκε σε τίγρη και μετέφερε στην πλάτη της τον Γκουρού την σημερινή θέση του Taktsang. Σε μια από τις σπηλιές ο Γκουρού έκανε διαλογισμό και εμφανίστηκε σε οκτώ ενσαρκωμένες μορφές (οκτώ Εκδηλώσεις). Έκτοτε η σπηλιά θεωρείται ιερός χώρος και πολλοί γνωστοί άγιοι ταξίδεψαν ως εκεί για να διαλογιστούν σε αυτή.

Ξεκινήσαμε την άλλη μέρα το πρωί με την ανατολή του ήλιου. Έβρεχε, τοπίο στην ομίχλη γύρω μας, και δεξιά μας ο Paro Chu (Chu στην γλώσσα του Μπουτάν σημαίνει ποτάμι-νερό) μόλις που διακρινόταν. Σε λίγα χιλιόμετρα αποβιβαστήκαμε από τα αυτοκίνητα σε ένα αυτοσχέδιο παρκινγκ στους πρόποδες του βουνού. Άλογα περίμεναν να μεταφέρουν τους πλέον αδύναμους, καλύπτοντας το μισό μέρος της διαδρομής, το ρίσκο όμως μεγάλο, πολλές οι πτώσεις και οι τραυματισμοί επιβαινόντων, ειδικά όταν έβρεχε!

Έπρεπε να ανέβουμε από υψόμετρο 2.100 μέτρων στα 3.120, και οι πληροφορίες έλεγαν ότι πραγματοποιείται σε 1,5 με 3 ώρες, ανάλογα με την ταχύτητα και αντοχή του πεζοπόρου. Τα χιλιόμετρα αρκετά, έβρεχε και η διαφορά υψομέτρου δεν βοηθούσε την ανάβαση, η αναπνοή γινόταν με δυσκολία. Το προηγούμενο πρωί ήμουν στην Καλκούτα, που ευρίσκεται σχεδόν στο επίπεδο της θάλασσας (+9) και ο οργανισμός δεν είχε προλάβει να προσαρμοστεί σε υψόμετρο 2.100 μέτρων, πολύ περισσότερο να ανεβαίνεις περπατώντας προς τα 3.120 μέτρα!

Έβγαλα το αδιάβροχο, δίχως να φοβάμαι το ψιλόβροχο, το κορμί άρχισε να αναπνέει, και με την φωτογραφική μηχανή στην ειδική αδιάβροχη θήκη, απόλαυσα την διαδρομή στο πυκνό πευκόδασος, ατενίζοντας την κοιλάδα Πάρο μέσα από τα ανοίγματα των δέντρων.

Όσο ανέβαινα τα επίπεδα τμήματα της διαδρομής διαδέχονταν όλο και πιο σπάνια τις απότομες ανηφόρες και τα λαξευμένα σκαλιά.

Η ομίχλη πύκνωνε η φύση στο μεγαλείο της ανοιγόταν διάπλατα μπρός στα μάτια και την ψυχή μου.

Τρεχούμενα νερά παντού, πολύχρωμες σημαίες προσευχής, σύμβολα καλής τύχης, οριζόντιες και κάθετες σε όλα τα περάσματα και επιλεγμένα σημεία, και που και που κάποιο θηριώδες ζώο.

Περίπου στη μέση της πεζοπορίας, αριστερά του μονοπατιού ένα στέγαστρο προστάτευε έναν τεράστιο τροχό προσευχής πνιγμένο στις σημαίες και δεξιά μια σειρά μικρών τροχών προσευχής, οριοθετούσαν το πρώτο σημείο όρασης του μοναστηριού. Αλλά η ομίχλη μόνο τα μάτια μου άφησε στιγμιαία να απολαύσουν τη φωλιά του Τίγρη, στο βάθος, στο πλαίσιο του ανοίγματος των δένδρων και δίπλα στην σειρά των τροχών, στο κλικ της κάμερας μου το αρνήθηκε, παρά την αναμονή!

Σε μικρή απόσταση το μονοπάτι καλύπτεται με τσιμέντο και ένας γλυκύτατος σκύλος με οδήγησε σε ένα παραδοσιακό αναψυκτήριο, για μια μικρή ζωογόνο ανάπαυση.

Μούσκεμα από την βροχή απόλαυσα το ζεστό τσάι, όχι όμως για πολύ, η ομίχλη άνοιγε και η Φωλιά της Τίγρης αποκαλύπτετο μπροστά μου, εκεί απέναντι, μέσα στο απόκοσμο περιβάλλον των νεφών και της ομίχλης, που έπαιζαν παιχνίδια αποκάλυψης.

Συνέχισα με νέες δυνάμεις, η βροχή σταμάτησε, το μονοπάτι γίνεται πιο εύκολο μετά το σημείο άφιξης των αλόγων (μέχρι εδώ επιτρέπεται η πρόσβαση) και παρατηρώ όλο και πιο συχνά εσοχές στα βράχια με επιγραφές mantras και πολλά tsatsas. Αυτά τα μικρά γύψινα αγάλματα σχήματος stupa, ζωγραφισμένα στα πέντε χρώματα, που συνδέονται με τις πέντε φωτισμένες σοφίες και έχουν μερικές φορές ενσωματωμένες τις στάχτες των αγαπημένων τους προοριζόμενα να απελευθερώσουν την ψυχή τους.

Επικεντρώνομαι στην σταθεροποίηση της αναπνοή μου, απολαμβάνοντας την φύση και το ευχάριστο άρωμα των πεύκων και βελανιδιών, και παίζοντας με τα ανοίγματα των δέντρων και της ομίχλης, που φέρνουν την Φωλιά της Τίγρης όλο και πιο κοντά μου.

Και φτάνω στο πλάτωμα απέναντι από το Μοναστήρι, το κύριο σημείο φωτογράφησης, η ομίχλη έχει υποχωρήσει, η Φωλιά της Τίγρης επιτέλους ολοκάθαρα μπροστά μου!

Από εδώ μπορώ να δω την κοιλάδα με τα τοπικά χωριά, που αγκαλιάζονται από τις πλαγιές των βουνών. Από εδώ αρχίζουν τα 600 σκαλοπάτια κατάβασης προς την χαράδρα και σε συνέχεια τα 200 ανάβασης στο μοναστήρι, με τις σημαίες προσευχής να φουσκώνουν από το αεράκι δίπλα τους. Εκεί κρέμασα και την δική μου σειρά από σημαίες!!

Η διαδρομή από το σημείο αυτό μέχρι το Μοναστήρι είναι πολύ γραφική κατεβαίνοντας στην χαράδρα με τον βράχο αριστερά, το χάος καταπράσινο δεξιά κι αμέσως να ορθώνεται ο απότομος βράχος με την φωλιά της Τίγρης κουρνιασμένη στην πλαγιά του!

Ένας καταρράκτης 60 μέτρων που πέφτει σε μια ιερή πισίνα και μια ξύλινη γέφυρα πάνω από αυτή, οριοθετεί το τέλος της κατάβασης και την αρχή της ανάβασης. Διάσπαρτα κτίσματα στα βράχια και η είσοδος του μοναστηριού στο πάνω μέρος της σκάλας στεφανωμένη με χιλιάδες σημαίες προσευχής. Εκεί και το ιερό σπήλαιο που διαλογίστηκε ο Guru Rinpoche, και ανοίγει για δημόσια προβολή μόνο μία φορά το χρόνο.

Στην είσοδο ένας μοναχός παίρνει τις κάμερες, τα τηλέφωνα και τους σακίδια, καθώς δεν επιτρέπεται η λήψη φωτογραφιών μέσα στους ναούς, εξαιτίας ενός φόβου της εμπορευματοποίησης του μοναστηριού. Περνάμε μέσα από τους πολλαπλούς χώρους του πνευματικού συγκροτήματος, που είναι γεμάτοι από περίτεχνα έργα ζωγραφικής και αρχιτεκτονικές λεπτομέρειες.

Ο ναός αφιερωμένος στην Padmasambhava (επίσης γνωστός ως Gu-ru mTshan-brgyad Lhakhang, "ο ναός του γκουρού με οκτώ ονόματα") είναι μια κατασκευή που χτίστηκε γύρω από το σπήλαιο το 1692 από τον Gyalse Tenzin Rabgye . Το 1998 ξέσπασε πυρκαγιά από βραχυκύκλωμα, στο κεντρικό κτίριο του συγκροτήματος, που περιείχε πολύτιμα έργα ζωγραφικής, έργα τέχνης και αγάλματα. Ένας μοναχός πέθανε από την πυρκαγιά. Το σύμπλεγμα των κτισμάτων του μοναστηριού καταστράφηκε εκτός από το γιγαντιαίο χάλκινο άγαλμα του Padmasambhava. Το είδωλο λέγεται ότι έλαμψε από τις φλόγες της φωτιάς, μια λάμψη ελπίδας μέσα στην τραγωδία. Οι ντόπιοι περιέγραψαν αυτό που είδαν και ο Jigme Singye Wangchuck, 4ος βασιλιάς του Μπουτάν, το έλαβε ως σημάδι ότι ο ναός έπρεπε να ξαναχτιστεί όπως ήταν, αν και τώρα είναι περισσότερο διακοσμημένος με λεπτομερείς πίνακες που αναφέρουν την ιστορία του Padmasambhava και πιο περίτεχνα ξυλόγλυπτα. Αποτελείται από τέσσερα κύρια κτίρια και χώρους διαμονής για τους μοναχούς. Τα κτίρια που κατασκευάστηκαν στις σπηλιές είναι τέλεια προσαρμοσμένα στο βραχώδες έδαφος. Τα κτήρια του συγκροτήματος συνδέονται με σκαλιά πάνω στον βράχο και ξύλινες γέφυρες.

Αφαιρώντας τα παπούτσια μας μπαίνουμε μέσα στην αίθουσα των βωμών, όπου το φημισμένο χάλκινο άγαλμα του Padmasambhava στέκεται σε ένα απλό βάθρο, περιτριγυρισμένο από μικρότερα αγάλματα των Οκτώ Εκδηλώσεών του. Μια ντόπια γυναίκα κάνει τις επικλήσεις της και κυλάει τις χάντρες της προσευχής της δεξιόστροφα - ένα σημάδι του σεβασμού και ένας τρόπος για να μετακινήσουμε μέσα μας την καλή ενέργεια και την κακή έξω. Παρατηρώ το βωμό, γεμάτο με προσφορές νερού, χρήματα και σνακ, πολύχρωμα τελετουργικά κέικ (τα ψηλότερα που έχω δει), χρυσά αγγεία σχήματος στούπα και παντού θυμίαμα να καίγεται. Ο επιστάτης έρχεται σε μένα με ένα μπολ γεμάτο νερό με σαφράν, το φυτικό υγρό που ξεπλένει τις αμαρτίες μου καθώς το πίνω και ρίχνω στα μαλλιά μου. Σε έναν άλλο χώρο ατελείωτες σειρές λαμπτήρων βουτύρου σε μπολ λάμπουν για να τιμήσουν τους χαμένους αγαπημένους και φυσικά μπήκα στην διαδικασία, καίγοντας και θυμίαμα!

Στάθηκα στους εξώστες απολαμβάνοντας την θέα της πεδιάδας του Πάρο με τα κουκλίστικα χωριουδάκια. Άφησα τον εαυτόν μου σε μια ενδοσκόπηση μετά την όλη εμπειρία της δίωρης επίπονης πεζοπορίας για την επίτευξη του σκοπού μου να ζήσω για λίγο την κατάνυξη αυτού του Μοναστηριού, πάνω σε ένα βουνό, στην άλλη άκρη της γης. Βουδίστρια δεν είμαι αλλά πιστεύω στην φιλοσοφία του Βουδισμού, τόσα πολλά, τόσο κοντά στην Θρησκεία του Χριστιανισμού. Όπως το ότι η απληστία, ο θυμός, η άγνοια γεννούν το αρνητικό κάρμα, και πρέπει να εργαζόμαστε για να απαλλαγούμε από αυτά για να φτάσουμε στη Νιρβάνα. Είτε πιστεύουμε είτε όχι ότι υπάρχει Νιρβάνα, ας απαλλαγούμε από αυτά για να δημιουργήσουμε την δική μας Νιρβάνα στην γη!

Άφησα την Φωλιά της Τίγρης με ανάμικτα συναισθήματα και προβληματισμούς και πήρα τον δρόμο της επιστροφής. Η βροχή είχε σταματήσει, η ομίχλη είχε υποχωρήσει, αλλά το κατηφορικό μονοπάτι γλίστραγε πολύ, κάνοντας την κάθοδο μια νέα περιπέτεια. Φτάσαμε στον χώρο στάθμευσης των αυτοκινήτων, και μετά τις απαραίτητες ασκήσεις stretching ξεκινήσαμε για το Πάρο, μας περίμενε ένα ζεστό πιάτο Ema Datsi – το εθνικό φαγητό του Μπουτάν - και μια παγωμένη μπύρα Dragon Stout.

Με τα αυτοκίνητα περάσαμε απο ένα σημείο της πεδιάδας που έδινε μια άλλη, μοναδική θέαση του Μοναστηριού. Αυτήν την μοναδική, τελευταία εικόνα πήρα μαζί μου, την Φωλιά της Τίγρης, εκεί, τόσο ψηλά στις απότομες βραχώδεις πλαγιές, τόσο απροσπέλαστο, αλλά πλέον οικείο, με προσκήνιο τα μπλέ πεύκα.

Τα κατάφερα και έφτασα εκεί ….. το ΕΖΗΣΑ. Άλλο ένα μάθημα για όποιον θέλει να ακολουθήσει τα όνειρά μου για ταξίδια.

Ανεξάρτητα από την θρησκεία και φιλοσοφία σας βάλτε στην ζωή σας σαν σύνθημα τα λόγια του Βούδα «Σκοπός στην ζωή είναι να βρούμε τον σκοπό μας και μετά να αφιερώσουμε σε αυτόν όλη μας την ψυχή» και « Το μυστικό της υγείας τόσο του μυαλού όσο και του σώματος, δεν είναι να θρηνούμε για το παρελθόν, ούτε να αγωνιούμε για το μέλλον, αλλά να ζούμε σοφά στο παρόν».

TOP